W tekście poniżej dajemy dowody na bezużyteczność organu RDOŚ. Wbrew przepisom w skandalicznych okolicznościach wydaje się zgodę na realizację inwestycji pod wpływem nacisków politycznych. Instytucja RDOŚ zatem do likwidacji. W kraju mamy naprawdę ogromne potrzeby , brakuje wielu rąk do pracy. Przenieść bezradnych urzędników do zamiatania ulic – będzie pożytek – szkoda marnotrawić pieniądze podatnika.

Radom – 212 tysięczne miasto w województwie mazowieckim, położone w odległości 100 km od Warszawy. Będące lokalizacją powstającego nisko kosztowego lotniska pod nazwą „Port Lotniczy Warszawa-Radom im. Bohaterów Radomskiego Czerwca 1976 roku”, inwestycji Przedsiębiorstwa Państwowe Porty Lotnicze („PPL”).

Niestety jest to kolejny przykład jak władza i pieniądze liczą się bardziej niż obywatele. Sprawa opisana poniżej dotyczy mieszkańców ulicy Lotniczej w Radomiu i ich dramatycznej walki z biurokracją oraz prawnikami inwestorów. Ulica Lotnicza znajduje się w kleszczach dwóch dużych inwestycji tj. przebudowy drogi DK12 oraz budowy lotniska w Radomiu.

Obecnie sytuacja mieszkańców prezentuje się następująco:

– PPL buduje nowe lotnisko (pasy kołowania, terminal) dosłownie za płotami mieszkańców;

– Zupełnie nowe lotnisko powstaje na podstawie planów i decyzji dotyczących starego lotniska. Powstaje w zupełnie innym nieanalizowanym wcześniej pod względem odziaływania na środowisko wariancie;

– Zarząd Dróg w Radomiu po drugiej stronie ulicy, również za płotami mieszkańców, buduje 4 pasmową drogę krajową w kierunku Rzeszowa nie przewidując postawienia ekranów akustycznych, ponieważ stwierdzono, że będą one odbijać hałas od lotniska i zasłonią przydrożne działki inwestycyjne;

– Mieszkańcy ulicy Lotniczej odwołują się od decyzji organów administracji samorządowej, jak i rządowej, próbują rozmawiać z RDOŚ-em oraz GDOŚ-em, niestety bez rezultatów, ich działania pozostają bez odzewu;

– Miasto Radom próbuje stworzyć również Miejscowy Plan Zagospodarowania Terenu dla okolic ulicy Lotniczej, czym spowoduje podniesienie norm zanieczyszczeń i emisji hałasu dla mieszkańców.

Wszystko zaczyna się dnia 2 lutego 2011 roku kiedy to do Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Warszawie wpływa wniosek o wydanie decyzji o uwarunkowaniach środowiskowych, który składa istniejąca w tamtym czasie spółka pod nazwą „Port Lotniczy Radom” S.A. z siedzibą w Radomiu. Raport oddziaływania na środowisko powstaje w czerwcu 2012 roku i jego wersja po poprawkach trafia do urzędu 24 października 2012 roku. Wykonaniem raportu zajęła się firma ECOPLAN z Opola. Jest to dość obszerny dokument, 286 stron przedstawiających warunki powstania lotniska i jego oddziaływania na środowisko. Dnia 9 kwietnia 2013 roku wydana zostaje decyzja środowiskowa, która dopuszcza realizację przedsięwzięcia.

Po blisko roku, bo 29 maja 2014 r. ukończono i oddano do użytku lotnisko , a pierwszych pasażerów obsłużono po upływie kolejnego roku – 1 września 2015 r. Szacuje się, że budowa i dwu letnie utrzymanie lotniska kosztowało miasto (bagatela!) 120 mln złotych. Po ogłoszeniu bankructwa przez spółkę Port Lotniczy Radom S.A. lotnisko zostało w październiku 2018 r. kupione przez PPL za kwotę 12,7 mln złotych. PPL w początkowej fazie szacuje koszt budowy nowego lotniska na 425 mln złotych. Poniższe zdjęcie przedstawia to jak ma wyglądać przyszłe lotnisko w Radomiu.

W celu rozpoczęcia budowy lotniska w dniu 2 kwietnia 2019 roku wpłynął do RDOŚ-u wniosek od PPL o wydanie postanowienia, które stwierdziłoby, że budowa lotniska przebiega etapowo oraz, że aktualne są warunki jego realizacji. RDOŚ postanowienie wydaje, tym samym stwierdzając, że plany PPL są niczym innym jak kolejnym etapem budowy tego samego lotniska w Radomiu, które powstało w 2014 roku, w 2018 roku zakończyło swoją działalność, a w międzyczasie zmieniło swojego właściciela. Tym samym oznacza to, że PPL może korzystać z decyzji środowiskowej na poprzednie lotnisko i wszystkich raportów środowiskowych, które wykonane zostały według starych założeń.

Mieszkańcy próbowali uzyskać jakiekolwiek informacje w Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Warszawie. W tym celu udali się do siedziby dyrekcji RDOŚ. Jednakże mimo wielu ich próśb, jak również próśb czterech różnych urzędników kierowanych bezpośrednio do Naczelnika Wydziału Ocen Oddziaływania na Środowisko – Pana Łukasz Juchnera, tego dnia obecny w urzędzie, Pan Juchner nie wykazał chęci rozmowy z mieszkańcami.
Złożono odwołanie od postanowienia wydanego przez RDOŚ do Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Warszawie. Dyrekcji zajęło dokładnie 6 miesięcy rozpatrzenie odwołania i mimo bezpośrednich rozmów z Panem Markiem Kajsem – Zastępcą Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska, w których to przedstawiono całą sytuację w jakiej znaleźli się mieszkańcy, Pan Marek Kajs odrzucił zażalenie na postanowienie.

Pozwolenie na wykorzystanie starej decyzji środowiskowej dla zupełnie nowej inwestycji jaką jest budowa nowego lotniska w Radomiu jest bulwersująca. Odwołując się do raportu firmy ECOPLAN z Opola, na podstawie którego decyzja środowiskowa na ‘stare’ lotnisko została wydana, spójrzmy na różnice i wskazania.

Przedsięwzięcie w raporcie było rozpatrywane w dwóch wariantach, które obejmowały zmiany rozmieszczenia poszczególnych obiektów lotniska cywilnego, zwłaszcza rozmieszczenia budynków obsługi lotniska, terminala pasażerskiego oraz płyt postoju samolotów. 

Wariant I przewiduje, że strefa zagospodarowania terenu tzw. „airside”, gdzie znajdą się płyty postojowe i drogi kołowania wraz z drogą startową, będzie oddzielona od ulicy Lotniczej ciągiem zabudowań (budynkami biurowymi, magazynowymi i technicznymi) stanowiącymi barierę akustyczną oraz wizualną dla mieszkańców okolicznych mieszkalnych budynków jednorodzinnych. Na poniższej mapie emisji hałasu widać jak budynki te stanowią jedyną barierę dla mieszkańców ulicy Lotniczej (symulacja wykonana przez ECOPLAN).

Rozpatrywany wariant II (bez bariery z budynków) zakłada, że płyty postojowe samolotów wraz z płaszczyzną cargo i miejscami czasowego przechowywania pojazdów oraz urządzeń lotniskowych, zostaną usytuowane w bezpośrednim sąsiedztwie z budynkami mieszkalnymi jednorodzinnymi znajdującymi się przy ulicy Lotniczej. Tym samym cały hałas powstający na płytach lotniskowych może bez przeszkód przenikać w stronę zabudowy mieszkaniowej przy ul. Lotniczej.


Hałas naziemny na etapie funkcjonowania (wariant II)

Na podstawie przestawionych wariantów, w decyzji Środowiskowej z dnia 9 kwietnia 2013 roku jednoznacznie stwierdzono, że dopuszcza się realizację przedsięwzięcia jedynie w wariancie I (porównanie wariantów w poniższej tabeli). Do samej decyzji środowiskowej wniesiono szereg odwołań przez okolicznych mieszkańców, wszystkie niestety zostały oddalone.

Ulica Lotnicza przedstawiona na poniższej mapie rozkładu poziomu hałasu oddzielona jest wspomnianymi zabudowaniami. Oceniając to zdroworozsądkowo, nie można nie zauważyć dość zaskakującego faktu – rozkład hałasu kończy się w zasadzie na równi z ogrodzeniami mieszkańców.

Hałas od cywilnych i wojskowych operacji lotniczych

Wspomniane budynki odgradzające ostatecznie nie powstały podczas budowy starego lotniska i nie są planowane w nowych założeniach inwestycyjnych PPL dla nowego lotniska, a co istotne tylko taki wariant został zatwierdzony przez RDOŚ. Poniższa mapa pochodzi z dokumentów zakończonego już przetargu na budowę nowego lotniska w Radomiu przez PPL.

Jak można zauważyć, położenie terminala i pasów kołowania znacząco się różnią pomiędzy założeniami z 2011 roku kiedy powstawało pierwsze lotnisko w Radomiu w wariancie I, a dzisiejszą inwestycją. W raporcie jasno stwierdzono, że wariant II nie może być realizowany jeśli nie ustanowi się tzw. obszaru ograniczonego użytkowania. Nowa inwestycja PPL zdecydowanie bardziej przypomina wariant II, a nie wariant I – ten, który został wcześniej zatwierdzony. Ważnym czynnikiem, o którym należy wspomnieć jest fakt, że raport (w tym wszystkie badania akustyczne) wykonano z uwzględnieniem do 10 lat użytkowania tj. 2023. Firma ECOPLAN wspomina o tym w wielu miejscach raportu. W raporcie również czytamy, że dopuszcza się loty tylko i wyłącznie w porze dziennej, co jest sprzeczne z informacjami prasowymi dotyczącymi nowo powstającego lotniska w Radomiu.

W raporcie z 2011 roku jest informacja, że według pomiarów poziom hałasu w odległości 150 m od kołującego samolotu B737 wynosił 74,1dB. Jeżeli przyjąć założenia jakie zostały postawione w samym raporcie, tj. standard akustyczny dla mieszkańców dla pory dziennej 55dB to oznacza, że normy są zdecydowanie przekroczone ponieważ, według nowych założeń odległość od planowanego terminala i pasów kołowania wynosi 140 m.

Odległość planowanego pasa kołowania, postoju i terminala od najbliższych zabudowań

Sprawa również bulwersuje, z uwagi na planowaną lokalizację zbiornika paliwa. W raporcie z 2011 roku nie była znana lokalizacja stacji paliw, jednak na dzień dzisiejszy, dla nowej inwestycji jest ona znana. Będzie ona znajdować się w odległości 75 m od najbliższych zabudowań na ul. Lotniczej.

RDOŚ przez wydanie decyzji środowiskowej nałożył obowiązek na stare lotnisko wykonania tzw. analizy porealizacyjnej w celu weryfikacji założeń wykonanego raportu środowiskowego po upływie 12 miesięcy od daty podjęcia regularnej działalności. W listopadzie 2016 roku wykonano taką analizę działającego wówczas ‘starego’ lotniska w Radomiu. Analiza ta również była wykonywana przez firmę ECOPLAN, tak jak raport oddziaływania na środowisko. W analizie czytamy: „emisja hałasu z procesów naziemnych, ze względu na brak pierwotnie zakładanej zabudowy lotniska już teraz narusza dopuszczalne poziomy hałasu w jednym z punktów pomiarowych”. Mowa tutaj o zabudowaniach wzdłuż ulicy Lotniczej.

Badania prowadzono w wyznaczonych punktach, przekroczenia dotyczą punktu P4. Jest to lokalizacja, gdzie do samolotu przed odlotem przewożeni byli pasażerowie. Tam też, na kilka minut przed odlotem włączane i rozgrzewane były silniki samolotu, po czym samolot kołował na drogę startową:

Nowy układ lotniska i jego infrastruktury spowoduje przeniesienie tego miejsca bliżej zabudowań ulicy Lotniczej czyli w okolice nowo powstającego terminala (stary terminal został już zrównany z ziemią). Pojawi się znacznie większa liczba samolotów i o znacznie większej mocy.

Nie jest jasne dzisiaj czy wykonanie analizy porealizacyjnej dla ‘starego’ lotniska oznacza, że zupełnie nowe, powstające dopiero lotnisko nie będzie musiało takiej analizy już wykonywać?

Wracając do sytuacji mieszkańców ulicy Lotniczej spójrzmy na drugą inwestycję po drugiej stronie jaką jest modernizacja drogi krajowej nr 12, al. Wojska Polskiego w Radomiu. Aleja ta prowadzi ruch o bardzo dużym natężeniu oraz znacznym udziale pojazdów ciężarowych. Na dzień dzisiejszy wiadomo już, że miasto nie zamontuje ekranów akustycznych pomiędzy al. Wojska Polskiego a ul. Lotniczą, ponieważ groziłoby to tym, że hałas z lotniska mógłby się od nich odbijać oraz ekrany zakryłyby tereny z możliwością wykorzystania na usługi. Stanowi to kolejny przykład tego, jak mieszkańcy przegrywają z dużymi pieniędzmi.

Dla drogi krajowej powstał raport odziaływania na środowisko w marcu 2012 roku wykonany przez firmę EKO-SŁAW z Pruszkowa. W raporcie czytamy „w celu poprawienia widoczności obiektów handlowo- usługowych odstąpiono od budowy ekranów akustycznych na całości przebudowywanego odcinka drogi”

Poniżej emisja hałasów dla budowanej al. Wojska Polskiego i okolicznych zabudowań ulicy Lotniczej.


Emisja hałasów dla al. Wojska Polskiego bez zastosowania ekranów

Należy zwrócić uwagę na wręcz idealną linię niebieską która biegnie równo z ogrodzeniami domów mieszkańców ulicy Lotniczej. Ma to wskazywać na brak uciążliwości ze strony drogi. Niestety większość znajdujących się tam budynków jest kilkukondygnacyjna i wychodzi poza ogrodzenia. Ogrodzenia, za równo w raporcie dotyczącym DK12, jak i tym dotyczącym lotniska, wręcz magicznie zatrzymują generowany hałas. Tak wygląda widok z sypialni jednego z mieszkańców ulicy Lotniczej na inwestycję przebudowy drogi DK12.

Na przebudowywanym odcinku drogi przewiduje się średni dobowy ruch na około 13600 pojazdów z czego 22,5% to pojazdy ciężarowe i dostawcze, natężenie w godzinach szczytu – 1225 poj./h.

W raporcie wykonanym przez EKO-SŁAW nie wzięto pod uwagę, choć należało, skumulowanego odziaływania drugiej inwestycji jaką jest lotnisko. Brano tylko pod uwagę emisję hałasu lotniczego w okolicach ulicy Odrodzenia, natomiast nie wzięto pod uwagę emisji hałasu naziemnego w okolicach ulicy Lotniczej. Decyzja środowiskowa zezwalająca na realizację przedsięwzięcia przebudowy DK 12 została wydana dnia 8 kwietnia 2013 roku.

Kolejnym z bulwersujących czynników w całej sprawie jest fakt, że w Miejskim Przedsiębiorstwie Urbanistycznym w Radomiu powstaje plan zagospodarowania przestrzennego terenu ulicy Lotniczej, który najprawdopodobniej mimo tego, że ponad 97% ulicy Lotniczej stanowią mieszkalne zabudowania jednorodzinne, stworzy tam obszar usługowy. Jak łatwo się domyślić, nastąpi to jedynie w celu podniesienia norm emisji hałasu i zanieczyszczeń dopuszczalnych na ulicy Lotniczej, ponieważ normy te dla terenów mieszkalnych są znacznie bardziej restrykcyjne niż dla obszarów usługowych. Nie sposób nie uznać tego za działania, które mają udaremnić powstanie na tym terenie obszaru ograniczonego użytkowania.

Miejscowe plany zagospodarowania terenu ulicy Lotniczej – P106

Mieszkańcy ulicy Lotniczej są w bardzo ciężkiej sytuacji, gdzie przeciwko sobie mają zarówno inwestorów Lotniska (rząd, PPL), z drugiej zaś strony – miasto jako inwestora przebudowy drogi DK12. Jedni walczą o swoje prawa i spokój chcąc utworzenia Obszaru Ograniczonego Użytkowania, drudzy natomiast stoją na stanowisku, wykorzystując luki prawne oraz swoją władzę, iż jest on niepotrzebny i zbędny. Niestety historia mieszkańców Radomia jest jedną z wielu o tym, jak obywatel przegrywa z systemem.